Orhan Karaveli

Birol Kutkan
9.10.2024

25 Şubat 1930’da (Nüfus kaydına göre 1 Ekim 1929)⁽³⁾ Raife Hanım ve işadamı Mahmut Karaveli’nin oğlu olarak Ankara’da dünyaya gelmiştir. Ailesi Karaevli Türkmen aşiretine mensuptur. Kendisi gibi gazeteci yazar olan ve bir dönem birlikte çalıştıkları Nihat Karaveli (1925-2011)‘nin kardeşidir.

İlk ve ortaöğretimini Galatasaray Lisesi’nde tamamlamış, ardından da İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden (1954) ve Royal Polytechnic Institution’ndan (Kraliyet Politeknik Enstitüsü) mezun olmuştur (1957).

İlk çalışmaları Her Hafta ve Kahkaha dergilerinde yayımlanmıştır (1948).

Ağabeyi Nihat Karaveli’nin çıkardığı ilk cinsel sağlık dergisi Cinsi Bilgiler Mecmuası‘na destek vermiş (1949-1954), bir yandan gazetecelik mesleğine adım attığı Yeni İstanbul gazetesinde, bir yandan da İstanbul Haftası dergisinde çalışmıştır (1950-1954).

Berlin ve Londra’da Milliyet gazetesi temsilciliği görevinde bulunmuş (1955-1957), Türkiye’ye dönünce de News Chronicle‘da, ardından da Vatan gazetesinde hem muhabirlik hem de yöneticilik yapmıştır (1957-1965).

1960’lı yıllarda babasının felç geçirmesi üzerine madencilik işlerinin başına geçmiştir. İşleri toparlayınca vazgeçemediği gazeteciliğe geri dönmüş ve Cumhuriyet gazetesinde yazmıştır (1970-2004).

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti üyesi olan ve Basın Şeref Kartı’na sahip Karaveli, iki kez Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başarı Ödülü’ne layık görülmüştür.

Üç çocuğu bulunan Karaveli, 24 Mart 2023’de vefat etmiş, cenazesi Kilyos Mezarlığı’na defnedilmiştir.

Ödülleri:

• 1977 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başarı Ödülü.
• 1998 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başarı Ödülü.
• 2004 Burhan Felek Basın Hizmet Ödülü.
• 2013 Dil Derneği Onur Ödülü.

Eserleri:

• 1982 Kişiler ve Köşeler (Anı, Koza Yayınları)
• 1999 Bir Ankara Ailesinin Öyküsü (Anı, Pergamon Yayınları)
• 1999 46-99 Şiirler (Şiir, Pergamon Yayınları)
• 2001 Görgü Tanığı: Bir Gazetecinin Sıradışı Anıları (Anı, Doğan Kitap)
• 2002 Tanıdığım Nâzım Hikmet (Anı, Doğan Kitap)
• 2004 Sakallı Celâl, Bir ‘Bilinmeyen Ünlü’nün Yaşam Öyküsü (Biyografi, Doğan Kitap)
• 2005 Tevfik Fikret ve Halûk Gerçeği (İnceleme, Doğan Kitap)
• 2008 Ziya Gökalp’i Doğru Tanımak “Türklük hem mefkûrem hem de kanımdır” (Biyografi, Doğan Kitap)
• 2009 Ali Kemal “belki de bir günah keçisi…” (Biyografi, Doğan Kitap)
• 2011 Berlin’in Yalnız Kadınları (Anı, Doğan Kitap)
• 2012 Kendi Heykelini Yapan Adam: İlhan Selçuk (Biyografi, Doğan Kitap)
• 2014 Çanakkale Olmasaydı… O Olmasaydı… (Anı, Doğan Kitap)
• 2016 Kral Çıplak (Söyleşi, Asi Kitap)
• 2017 Atatürk, Babam ve Ben (Anı, Doğan Egmont)

Kaynaklar:

1. Sakallı Celâl (Orhan Karaveli, Kırmızı Kedi Yayınevi, 5. Basım, 2022)
2. “Orhan Karaveli” Wikipedia
3. “Orhan Karaveli” Biyografya
4. “TGC: Orhan Karaveli’nin ailesine ve basın topluluğumuza başsağlığı diliyoruz” Türkiye Gazeteciler Cemiyeti
5. “Orhan Karaveli Kimdir? Hayatı ve Eserleri” Türk Edebiyatçılar

‘Orhan Karaveli’ okumaları…